Ngày 15/10/2024, bầu trời trong xanh và rực rỡ, nắng trải dài khắp không gian, như thể thiên nhiên cũng muốn đón chào một ngày đặc biệt. Hôm nay là ngày cuối cùng của chuyến lưu diễn "Tuyên truyền, phổ biến kiến thức pháp luật", với điểm đến là trường THPT Hà Huy Giáp huyện Cờ Đỏ, thành phố Cần Thơ. Theo kế hoạch, mười một giờ chúng tôi sẽ tập trung tại Phòng thực hành diễn án - Khoa Luật và sẽ khởi hành ngay sau đó ba mươi phút. Tuy nhiên, không đợi thời gian réo gọi, cả đoàn đã sẵn sàng khởi hành từ rất sơm, từ khi những ánh nắng vẫn còn đang nhảy múa ngoài kia. Vì một lý do rất đặc biệt.
Tôi, Mỹ Xuyên, sẽ thay mặt tất cả các thành viên khắc hoạ lại bức tranh mang đầy những gam màu thanh xuân và hoài niệm ngày hôm ấy.
Khoảng mười giờ ba mươi phút, mọi công tác chuẩn bị đã hoàn tất. Chúng tôi cùng nhau sắp xếp một kế hoạch nhằm tạo bất ngờ cho các cố vấn nhân ngày “Phụ nữ Việt Nam 20/10”. Giờ xuất phát gần điểm, má Châu (tên gọi trìu mến mà chúng tôi dành cho cô - người cầm lái của chuyến tàu Phiên toà giả định) cùng cô Thùy, cô Ca và cô Hương bắt đầu đến dặn dò chúng tôi trước chuyến hành trình. Khung cảnh lúc ấy thật nhộn nhịp, tất bật và làm tâm hồn tôi nôn nao hơn bao giờ hết.
Bên ngoài, những chàng trai đã chờ sẵn từ lâu, trên tay là những bó hoa tươi thắm nhất. Khi các cô bước vào, cả nhóm đồng loạt reo lên: “Chúc các cô 20/10 vui vẻ!”. Tiếng hò reo đồng thanh vang dội, lan tỏa khắp căn phòng. Má Châu, cô Thùy, cô Ca và cô Hương đều vô cùng bất ngờ, gương mặt các cô rạng rỡ, nụ cười nở thật tươi khiến chúng tôi cảm nhận được niềm vui và sự xúc động hiện rõ trên từng ánh mắt.
Buổi tiệc bất ngờ ấy đã thành công tốt đẹp, cả nhóm chúng tôi ngập tràn trong niềm hân hoan và hạnh phúc tột cùng. Đúng mười một giờ ba mươi phút, chuyến hành trình của chúng tôi đã thật sự bắt đầu!  

Lo lắng, tự tin và tươi vui là những cảm xúc khác nhau ẩn hiện trên từng gương mặt. Để khuấy động không khí, tôi nhanh chóng cầm mic, mở nhạc và nhập vai thành một MC hoạt náo dẫn dắt chương trình văn nghệ. Người mở màn không ai khác chính là thầy Hiếu. Thầy thật dễ thương và thân thiện, không chỉ gần gũi mà còn là người khuấy động bầu không khí sôi nổi. Chỉ sau vài bài hát, mọi người đã quên hết những lo âu vốn hiện hữu ban đầu, rồi cùng nhau hòa mình vào niềm vui ca hát và nhảy múa.

Không khí càng lúc càng nóng lên, âm nhạc vang lên rộn ràng và những điệu nhảy ngẫu hứng của các bạn lần lượt được trình diễn. Những câu hát xen lẫn tiếng cười nói không ngớt, tạo nên những trận cười sảng khoái. Đột nhiên từ xa tôi nghe tiếng cô Ca vang lên: "Xuyên ơi, giữ giọng về mà quẩy! Giữ giọng mấy đứa ơi…". Có lẽ, tiếng nhạc quá lớn, không khí quá sôi động, hoặc có thể vì chúng tôi mải mê la hét quá đỗi mà cô Ca đành từ bỏ ý định nhắc nhở.

Lát sau, khi tiếng nhạc tắt dần, cả đoàn trở về chỗ ngồi. Chúng tôi tranh thủ ôn lại kịch bản và chụp vài bức ảnh kỷ niệm cùng nhau trước khi tiếp tục đến điểm diễn cuối cùng. 

 
Vừa bước xuống xe, tôi và các bạn đã ngay lập tức ấn tượng bởi vẻ đẹp thanh bình và không khí trong lành của ngôi trường. Ánh nắng óng ánh trải dài trên sân trường càng làm nổi bật sự trong trẻo và khang trang của nơi đây, với những hàng cây xanh rợp bóng mát. Trường đã chuẩn bị sẵn sàng cho buổi tuyên truyền của chúng tôi. Mỗi người đều được giao nhiệm vụ riêng, ai nấy đều làm việc nghiêm túc, nhưng không thiếu những tiếng cười và trò đùa vui vẻ giúp xua tan bầu không khí căng thẳng.
Phía trước sân khấu, thầy cô và các bạn đang tập trung kiểm tra lại từng chi tiết như sân khấu, vị trí bàn ghế, micro. Bên trong cánh gà, đội diễn viên bận rộn chỉnh trang lại trang phục, trang điểm và ôn lại lời thoại, tài liệu, đảm bảo mọi thứ thật hoàn hảo.

Hôm nay, tôi may mắn được đảm nhận vai Thẩm phán chủ tọa phiên tòa. Sau thành công của hai đội diễn trước, tôi cảm thấy áp lực đè nặng lên vai mình. Tự nhủ, rằng phải làm thật tốt, phải mang đến một phần diễn thật thành công. Song, tôi bắt đầu lo lắng, và không kìm được mà để nước mắt rơi. Nhưng may mắn thay, các đồng đội đã nhanh chóng đến bên cổ vũ, động viên, tiếp thêm năng lượng cho tôi. Chúng tôi đã cùng nhau luyện tập vất vả suốt hơn hai tháng, cùng nhau vượt qua biết bao khó khăn. Chính những kỷ niệm ấy là động lực để tôi càng quyết tâm hơn, hứa với bản thân rằng sẽ cống hiến hết mình cho buổi diễn ngày hôm ấy.

Gần mười bốn giờ, buổi tuyên truyền chính thức bắt đầu. Trước khi tôi bước lên sân khấu, cô Hương lo lắng dặn dò và động viên, tiếp thêm sự tự tin cho tôi. Giây phút ấy, tôi biết rằng sân khấu này sẽ là của chúng tôi - không ai khác ngoài mười lăm diễn viên vào vai các nhân vật trong phiên tòa giả định. Buổi diễn hôm nay là một phiên tòa về vụ án hình sự liên quan đến sự phân biệt và kỳ thị giới tính. Với sức nặng của chủ đề và sự nghiêm trang của phiên tòa, tất cả thầy cô, anh chị và các em học sinh đều chăm chú lắng nghe từng diễn biến. 

 Tôi ngồi ở vị trí gần như trung tâm của sân khấu, may mắn có thể quan sát toàn bộ không khí trang nghiêm này. Khi thư ký Vy cất lời: “Mời mọi người trong Phòng xử án đứng dậy, mời Hội đồng xét xử vào Phòng xử án tiến hành làm việc”, không gian như ngưng đọng. Sự náo nhiệt của khán đài ngay lập tức nhường chỗ cho sự uy nghiêm, tĩnh lặng. Khi tôi bắt đầu tuyên bố khai mạc phiên tòa và đọc Quyết định đưa vụ án ra xét xử, mọi thứ dường như biến mất, chỉ còn tiếng tim tôi đập mạnh theo từng nhịp thở. Trong tầm mắt tôi là những hàng chữ, nhưng đằng sau đó còn là ánh mắt chăm chú của các em học sinh, là đồng đội tôi đang hóa thân vào những vai diễn khác nhau, và là hình ảnh má Châu, thầy Thịnh đang dõi theo không rời. Ở một góc xa, cô Thùy với chiếc bộ đàm trong tay sẵn sàng hỗ trợ, khiến tôi càng thêm tự tin. Cảm xúc lúc ấy thật khó tả, nhưng mỗi lần nhớ lại, tim tôi lại rộn ràng, hân hoan.
Phiên tòa diễn ra suôn sẻ, mọi người đã hoàn toàn nhập vai. Những giọt nước mắt của nhân vật Bị hại Hân rơi khiến bầu không khí càng thêm lắng đọng. Ở một góc nhỏ, tôi thấy một em học sinh cũng lặng lẽ lau đi những giọt nước mắt, như đồng cảm với nỗi đau của nhân vật.

 
Thời gian trôi qua, cao trào của phiên tòa đạt đến đỉnh điểm khi phần tranh luận bắt đầu. Những lập luận sắc bén, lý lẽ chặt chẽ được đưa ra, làm cho không khí trên sân khấu nóng lên từng phút.

Trong khi đó, bên ngoài trời, những tia nắng đã bị thay thế bởi mây đen dày đặc. Chúng tôi vẫn tiếp tục diễn mà không hề hay biết thầy cô và các anh chị cố vấn đang phải họp khẩn để lên kế hoạch ứng phó với thời tiết xấu. Cuối cùng, giải pháp tối ưu là cắt bớt một vài câu thoại, nhưng vẫn đảm bảo nội dung phiên tòa không bị gián đoạn, giúp khán giả có thể theo dõi mạch diễn suôn sẻ đến kết thúc.

Hơn chín mươi phút trôi qua, Hội đồng xét xử vào nghị án, sân khấu được nhường lại cho phần giao lưu với các em học sinh. Những câu hỏi được đặt ra cùng những phần quà xinh xắn mà Ban tổ chức đã chuẩn bị khiến không khí trở nên sôi động. Các cánh tay của các em đồng loạt giơ cao, điều này khiến tôi và các bạn vô cùng hạnh phúc. Chúng tôi biết rằng buổi diễn đã thành công, thông điệp mà chúng tôi muốn truyền tải đã được các em đón nhận và chú tâm theo dõi. Minh chứng rõ ràng là khi tôi thấy các em trả lời những câu hỏi khó nhưng rất chính xác, thậm chí có những em còn ghi chép lại diễn biến và tình tiết của phiên tòa.
Mưa bắt đầu rơi, nhưng không làm giảm đi sự hăng hái và nhiệt tình của tất cả mọi người. Những câu hỏi về pháp lý, những chia sẻ, tâm sự của các em học sinh được bộc bạch. Có em thì tò mò về định hướng nghề nghiệp trong tương lai khi bước vào đại học. Với sự dẫn dắt khéo léo của thầy Hiếu và cô Thùy, mọi câu hỏi đều được trả lời trọn vẹn.

Phần giao lưu sôi động kéo dài hơn ba mươi phút, và rồi thời khắc tuyên án đã đến. Không khí trở nên lắng đọng, sự trang nghiêm lại bao trùm khắp khung cảnh của Phiên toà giả định. Mưa đã rả rích từ lâu, ánh sáng nhạt dần, và từ xa, một thành viên bước tới với chiếc đèn pin, chiếu sáng cho những khoảnh khắc quan trọng cuối cùng của phiên tòa.

Khi tôi vừa dứt câu “Vì các lẽ trên”, tiếng hô “Mời mọi người trong Phòng xử án đứng dậy” vang lên. Tất cả mọi người đồng loạt đứng dậy, ánh mắt hướng về sân khấu nơi tôi đang đứng.

 
Câu “Bế mạc phiên tòa” vừa kết thúc cũng là lúc những tràng vỗ tay vang dội khắp không gian. Trái tim tôi vẫn còn rộn ràng, cảm xúc vỡ òa. Vậy là tôi và đồng đội đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Hôm nay, mỗi người trong chúng tôi đều là một ngôi sao, tỏa sáng rực rỡ.
Có lẽ hôm nay sẽ là ký ức khó quên của nhiều bạn trong đó có cả chính tôi. Lúc sắp lên xe, ai cũng cố nán thêm đôi chút để nhìn lại ngôi trường Hà Huy Giáp “đáng yêu” này, để nhìn lại những khoảnh khắc trên sân khấu đã qua và nhìn lại chính mình. Và rất lâu về sau những hình ảnh về ngày 15/10/2024 vẫn sẽ rực rỡ và xao xuyến. Tôi nhớ mọi người thường bảo nhau thời gian sẽ xoá nhoà đi nhiều ký ức, riêng tôi nghĩ trong cuộc sống vội vã này thời gian vẫn trôi theo tuần hoàn vốn có, ký ức của chúng ta chỉ được thời gian xếp gọn vào một góc nhỏ, rồi có một ngày nào đó khi nhớ về thì những cảm xúc, ký ức ấy vẫn sẽ vẹn nguyên như vậy. Tất cả chúng tôi sẽ nhớ về chính mình, nhớ đến hình ảnh cố gắng, chăm chỉ tập luyện, nhớ về những tình cảm đoàn kết mà chúng tôi có được sau Phiên toà giả định. 

  Tôi thắc mắc liệu rằng các em học sinh sẽ nhớ về Phiên toà giả định và chúng tôi như thế nào, vượt qua tất cả tôi chỉ mong thông điệp tuyên truyền của chúng tôi được lan toả rộng lớn hơn nữa. Mong các em học sinh không chỉ rút ra được những bài học về việc tôn trọng, thực hiện pháp luật, về việc cư xử ôn hoà, văn minh không sử dụng bạo lực và hơn hết là tinh thần biết yêu thương mọi người dù họ có giới tính nào đi chăng nữa. Tôi tin rằng đất nước sẽ ngày càng tốt đẹp, phát triển hơn nếu các bạn trẻ - những chủ nhân tương lai biết đến sự yêu thương và tinh thần “thượng tôn pháp luật”.

Chuyến lưu diễn của Phiên toà giả định đã kết thúc, khép lại chặng đường này là những thành công mà chúng tôi đã gặt hái được. Chuyến xe hành trình tuyên truyền pháp luật của chúng tôi sẽ không ngừng lại mà sẽ tiếp tục lăn bánh.

Cuối lời xin thay mặt tất cả các thành viên của đội Phiên toà giả định 2024 gửi lời cảm ơn sâu sắc đến Sở Lao động, Thương binh và Xã hội thành phố Cần Thơ đã tạo cơ hội và sân chơi bổ ích cho toàn thể chúng em nói chung và các em học sinh nói riêng. Xin cám ơn quý anh chị cố vấn, quý thầy cô đã luôn chăm chút, giúp đỡ, tập luyện cho toàn đội có những buổi diễn tốt nhất. Cuối cùng xin cám ơn tất cả các bạn trong Phiên toà giả định vì đã luôn cố gắng, chăm chỉ và đầy năng lượng.

Chuyến hành trình thứ 2 sắp bắt đầu, hẹn gặp lại mọi người tại Hội trường Rùa và Hòa An.

Bút ký: Mỹ Xuyên.
Hình ảnh: Tường Vi, Khánh Băng.